
ADVENDURE is the leading web portal in Greece about Mountain Running, Adventure, Endurance and other Mountain Sports
info@advendure.com
Στους αγώνες υπεραποστάσεων, είτε πρόκειται για ultra trail είτε για ασφάλτινες διοργανώσεις, όπως για παράδειγμα το εμβληματικό Σπάρταθλον, η παρουσία ενός υποστηρικτικού γκρουπ (support group) μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός παράγοντας για την πορεία του αθλητή. Ο ρόλος του γίνεται ακόμη πιο κρίσιμος όσο πιο υψηλούς στόχους θέτει ο δρομέας, ιδιαίτερα όταν περιλαμβάνουν τη διάκριση, την επίτευξη ενός ρεκόρ ή ακόμη και τον τερματισμό εντός χρόνου σε μια διαδρομή που οριακά την “έχει” ο αθλητής.
Η σχέση λοιπόν μεταξύ του αθλητή και της ομάδας υποστήριξης ξεπερνά την απλή, στεγνή λειτουργικότητα και είναι ένα σύνθετο πλέγμα επικοινωνίας, κατανόησης και αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Αυτή η συνεργασία απαιτεί λεπτή ισορροπία, βαθιά ψυχολογική και σωματική υποστήριξη, όπως και άριστο συντονισμό, ώστε να διασφαλιστεί ότι κάθε κρίσιμη στιγμή που θα προκύψει στον αγώνα να αντιμετωπισθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Έχοντας βιώσει τη δυναμική της σχέσης αθλητή και ομάδας υποστήριξης τρέχοντας παράλληλα για μεγάλα διαστήματα αγώνων με συναθλητές που είχαν ανθρώπους να τους βοηθούν σε σταθμούς ανεφοδιασμού, αλλά έχοντας επίσης προσωπικά την τιμή και τη χαρά να υποστηρίξω δυο κορυφαίους αθλητές στην προσπάθεια τους στο Σπάρταθλον, την Lizzie Hawker και τον Dean Karnazes, έχω δει ομάδες υποστήριξης να πιέζουν αθλητές και ουσιαστικά να παίρνουν αποφάσεις για αυτούς και να καθοδηγούν τον αγώνα τους. Δεν πρέπει είναι όμως έτσι τα πράγματα. Οι πιο αποτελεσματικές ομάδες υποστήριξης είναι αυτές που λειτουργούν "αόρατα". Η προσέγγιση της ομάδας υποστήριξης πρέπει να είναι τέτοια ώστε να παρέχει ότι χρειάζεται ο αθλητής χωρίς να γίνεται εμπόδιο στη ροή του. Δεν τρέχει η ομάδα υποστήριξης τον αγώνα, ο αθλητής τον τρέχει.
Για παράδειγμα, η Lizzie, που είχε έρθει για να κερδίσει το Σπάρταθλον, ήξερε ακριβώς τι ήθελε σε κάθε σταθμό και μας το είχε αναλύσει διεξοδικά τις προηγούμενες ημέρες. Δεν επιθυμούσε πολλές παρεμβάσεις. Το μόνο που χρειαζόταν από την ομάδα ήταν να είναι έτοιμη να της προσφέρει τη σωστή τροφοδοσία και εξοπλισμό στο σωστό σημείο ή να της δώσει μια κουβέντα ενθάρρυνσης, αν χρειαζόταν, και μόνον αυτό. Όταν τις κάναμε κάποιες επισημάνσεις για θέματα που προέκυπταν, ήταν με ήρεμο και νηφάλιο τρόπο, χωρίς διακοπή της ροής της, σεβόμενοι την τρομερή εμπειρία της, σαφώς πολύ μεγαλύτερη από την δική μας. Απόλυτη επαγγελματίας, ακόμη και σε διάφορα ευτράπελα που έγιναν στον αγώνα, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα. Ο Dean, από την άλλη, ένας άνθρωπος τρομερά επικοινωνιακός και αλέγρος, με θετική αύρα, εκτιμούσε περισσότερο την ενεργή επικοινωνία και το χιούμορ για να διατηρεί την ψυχολογία του. Και αυτός πέρασε τις δυσκολίες του - συνιστώ να διαβάσετε το σχετικό βιβλίο του (The Road to Sparta) για να δείτε την προσέγγιση που είχε στον αγώνα – αλλά ήταν πολύ πιο διαλογικός και το χειριζόταν διαφορετικά. Η ροή του έμενε αδιατάρακτη, αφού είχαμε κατανοήσει τι πάει να κάνει, πως το κάνει και τι άνθρωπος είναι.
Με βάση τα πιο πάνω, θα έλεγα ότι η ομάδα υποστήριξης δεν είναι εκεί για να "καθοδηγεί" τον αθλητή ή να παίρνει αποφάσεις στη θέση του. Αν θέλαμε να το προσδιορίσουμε περισσότερο, ο ρόλος της είναι να:
Υποστηρίζει τις επιλογές του αθλητή: Η ομάδα υποστήριξης πρέπει να είναι προετοιμασμένη να εκτελεί τις οδηγίες που έχει δώσει ο αθλητής πριν από τον αγώνα. Είτε πρόκειται για συγκεκριμένη διατροφή, αλλαγή ρούχων, είτε για υποστήριξη σε θέματα στρατηγικής, η ομάδα θα πρέπει να ακολουθεί τις επιθυμίες του.
Παραμένει διακριτική: Η υπερβολική παρέμβαση ή πίεση μπορεί να αποσπάσει την προσοχή του αθλητή και να προκαλέσει σύγχυση. Η ομάδα υποστήριξης οφείλει να είναι παρατηρητική και έτοιμη να παρέμβει μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο (για παράδειγμα σε εμφανές θέμα υγείας του αθλητή).
Παρέχει ψυχολογική υποστήριξη: Ένα χαμόγελο, μια θετική κουβέντα ή ακόμα και η σιωπηλή παρουσία μπορεί να κάνουν τη διαφορά όταν ο αθλητής αντιμετωπίζει δύσκολες στιγμές. Η ψυχοσύνθεση του αθλητή είναι πολύπλοκη μέσα στον αγώνα και όσο καλύτερα την “διαβάσει” η ομάδα υποστήριξης, τόσο καλύτερα θα είναι τα αποτελέσματα.
Παρεμβαίνει μόνο σε κρίσιμες καταστάσεις: Όταν ο αθλητής βρίσκεται σε σύγχυση, εξάντληση, ή τραυματισμό, η ομάδα υποστήριξης μπορεί να χρειαστεί να πάρει πιο ενεργό ρόλο, εξασφαλίζοντας ότι ο αθλητής δεν θα θέσει την υγεία του σε κίνδυνο.
Προφανώς λοιπόν μεταξύ του αθλητή και της ομάδας υποστήριξης πρέπει να χτιστεί μια ισχυρή επικοινωνιακή σχέση. Πως γίνεται αυτό;
Με προετοιμασία και κατανόηση: Ο αθλητής πρέπει να έχει επικοινωνήσει σαφώς τις ανάγκες και τις προτιμήσεις του πριν από τον αγώνα. Η ομάδα υποστήριξης χρειάζεται να γνωρίζει το πλάνο, ώστε να είναι έτοιμη να ανταποκριθεί.
Με εμπιστοσύνη: Ο αθλητής πρέπει να νιώθει ότι μπορεί να βασιστεί στην ομάδα του, ενώ η ομάδα πρέπει να σέβεται την αυτονομία του αθλητή.
Με ευελιξία: Κανένα πλάνο δεν είναι τέλειο. Η ομάδα υποστήριξης πρέπει να είναι έτοιμη να προσαρμοστεί στις απρόβλεπτες συνθήκες που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια του αγώνα.
Με διαχείριση της έντασης: Η ατμόσφαιρα στο σταθμό ανεφοδιασμού δεν πρέπει να είναι αγχωτική. Η ομάδα υποστήριξης χρειάζεται να εκπέμπει ηρεμία, ακόμα και σε δύσκολες στιγμές.
Και που καταλήγουμε με όλα αυτά; Στο ότι η ιδανική σχέση αθλητή και ομάδας υποστήριξης είναι μια συνεργασία που βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και την κατανόηση. Όταν ο αθλητής και η ομάδα του λειτουργούν αρμονικά, οι σταθμοί ανεφοδιασμού γίνονται σημεία ανάκτησης δυνάμεων και ψυχολογικής ώθησης, και όχι πεδία σύγκρουσης, απογοήτευσης ή λάθος αποφάσεων.
Ανεξάρτητα λοιπόν από το επίπεδο του αθλητή – είτε είναι ένας κορυφαίος δρομέας, είτε ένας ερασιτέχνης που προσπαθεί να ολοκληρώσει τον πρώτο του ultra – η δύναμη της σχέσης με την ομάδα υποστήριξης μπορεί να είναι καθοριστική για το αποτέλεσμα.
Δημήτρης Τρουπής
Κατάγεται από το Ξυλόκαστρο Κορινθίας και ζει μόνιμα στην Πάτρα. Συμμετείχε στην συντακτική ομάδα του Adventure Zone από το 2009, ενώ μαζί με τον Τάκη Τσογκαράκη ίδρυσαν και "τρέχουν" το Advendure. Το τρέξιμο στα μονοπάτια των βουνών και η μεταφορά εικόνων και συναισθημάτων μέσα από τα άρθρα του αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του. Παθιάζεται με τους αγώνες ορεινού τρεξίματος, υπεραντοχής και περιπέτειας. Έχει πολλές συμμετοχές και διακρίσεις σε αγώνες ορεινού τρεξίματος όλων των αποστάσεων, με έμφαση στους αγώνες ultra trail. Θεωρεί ότι το τρέξιμο και η πεζοπορία στη φύση είναι μια εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου, μας φέρνει πιο κοντά σε αυτήν και μας κάνει να αγαπήσουμε περισσότερο το περιβάλλον.
Συνέντευξη στην ET1:
https://www.youtube.com/watch?v=3iyn3QmFlyE
Podcast "Γιατί Τρέχουμε" - s2 #09"
https://www.youtube.com/watch?v=2LTrKZ8PyWc
www.advendure.com